zinc

Zinc 

Zinc เป็นแร่ธาตุจำเป็นระดับ trace mineral ที่เกี่ยวข้องกับเอนไซม์กว่า 100 ชนิด ช่วยภูมิคุ้มกัน ซ่อมแซมเนื้อเยื่อ และการสมานแผลผิว สิวไม่ได้ หายเพราะซิงค์โดยตรง แต่ซิงค์ช่วย ปรับสมดุลต่อมไขมัน ลดการอักเสบ และเร่งสมานแผลสิว จึงทำให้สิวสงบและรอยสิวดูดีขึ้นเมื่อใช้ต่อเนื่อง อย่างน้อย ~3 เดือน ควรเลี่ยงทานพร้อม นมหรืออาหารแคลเซียมสูง เพราะแคลเซียมแย่งการดูดซึม และไม่ควรเกิน 40 มก./วัน (ผู้ใหญ่) หากใช้ยาวควรอยู่ในการดูแลผู้เชี่ยวชาญ

Zinc คืออะไร? ทำไมสำคัญ

• อยู่ในทุกเซลล์ เป็นโคแฟกเตอร์ของเอนไซม์จำนวนมาก

• บทบาทเด่น: ภูมิคุ้มกัน, สังเคราะห์โปรตีน/คอลลาเจน, สมานแผล, การเจริญเติบโตวัยเด็กวัยรุ่น, การทำงานของฮอร์โมนและผิวหนัง

ซิงค์ ช่วยสิว อย่างไร (แต่ไม่ใช่ยาฆ่าสิว)

• ลดการอักเสบของผิว สิวอักเสบสงบเร็วขึ้น

• ปรับสมดุลต่อมไขมัน ลดโอกาสอุดตัน

• เสริมการซ่อมแซมผิว แผลสิวสมานไว รอยแดงรอยดำค่อย ๆ จาง

ผลลัพธ์ต้องอาศัยเวลาและการดูแลร่วม (ล้างหน้าอ่อนโยน กันแดด ยาทาสิวตามแพทย์)

ขนาดที่พบบ่อย & วิธีใช้ (อ้างอิงการใช้งานทั่วไปในท้องตลาด)

ไม่ใช่คำสั่งการแพทย์ยึดฉลากและคำแนะนำผู้เชี่ยวชาญเสมอ

• ดูแลผิว/สิวทั่วไป: 1530 มก. (เป็น สังกะสีธาตุ/elemental zinc ต่อวัน)

• คงระดับและโภชนาการทั่วไป: 811 มก./วัน (ใกล้ RDA ผู้ใหญ่: ชาย ~11 มก., หญิง ~8 มก.)

• ระยะเวลา: เห็นความต่างชัด ราว 812 สัปดาห์; สิวและรอยสิวมักต้อง 3 เดือน

• เวลาทาน:

  • ท้องว่างดูดซึมดีกว่า แต่ อาจระคายท้อง ถ้าไม่สบายท้อง ให้ทานพร้อมอาหารมื้อเล็ก

  • ห้าม ทานพร้อม นม/ชีส/โยเกิร์ต/แคลเซียมสูง เพราะลดการดูดซึม

  • เว้นห่างจาก ธาตุเหล็ก/แมกนีเซียม/ใยอาหารสูง/ชาหรือกาแฟเข้ม อย่างน้อย 2 ชม.

• อย่าเกิน: 40 มก./วัน (UL ผู้ใหญ่) หากไม่ได้อยู่ภายใต้การดูแลแพทย์

การดูดซึม & เคล็ดลับให้ได้ผล

• เลือกดูที่ ปริมาณ สังกะสี (mg) ไม่ใช่ตัวเกลือ (เช่น zinc gluconate, sulfate) เพราะแต่ละเกลือให้สังกะสีธาตุไม่เท่ากัน

• ทานคู่ โปรตีน/ไขมันเล็กน้อย ช่วยให้สบายท้อง

• ผู้ทานมังสวิรัติ/ทานธัญพืชไม่ขัดสีสูง (มีไฟเตต) อาจดูดซึมซิงค์ลดลง พิจารณาเพิ่มจากอาหารอื่นหรือเสริมอย่างระมัดระวัง

แหล่งอาหารที่มีสังกะสีสูง

• หอยนางรม (สูงมาก), เนื้อแดง/ไก่/ไข่, ถั่วเมล็ดพืช (อัลมอนด์ เมล็ดฟักทอง), ธัญพืชไม่ขัดสี, นม/ชีส (มีสังกะสี แต่แคลเซียมสูงทำให้แย่งดูดซึมเมื่อทานพร้อมอาหารเสริม)

รูปแบบอาหารเสริม & วิธีเลือก

• เกลือซิงค์ที่พบบ่อย: gluconate / sulfate / citrate / picolinate / bisglycinate (chelate)

• หลักการเลือก:

  1. มี เลข อย. และฉลากระบุ สังกะสี (mg) ชัดเจน

  2. บอก รูปแบบเกลือ และส่วนผสมอื่น (ไม่มีแคลเซียมสูงในเม็ดเดียว)

  3. วันหมดอายุวิธีเก็บรักษา (กันชื้น/แสง)

  4. เลี่ยงเคลมเกินจริง เช่น สิวหายใน 7 วัน

ข้อควรระวัง & อันตรกิริยากับยา

• อาการข้างเคียงขนาดสูง: คลื่นไส้ ปวดท้อง ท้องเสีย ปากโลหะ

• ใช้ยานานขนาดสูง อาจรบกวนการดูดซึม ทองแดง (Copper) เสี่ยงโลหิตจาง/เม็ดเลือดขาวต่ำ

• อันตรกิริยาที่พบบ่อย:

  • ยาปฏิชีวนะบางกลุ่ม (tetracyclines/quinolones) ซิงค์ลดการดูดซึมยา (ให้เว้น 26 ชม.)

  • ยาขับปัสสาวะบางชนิด อาจเปลี่ยนระดับซิงค์

  • เหล็ก/แคลเซียม/แมกนีเซียม แย่งดูดซึมกัน (จัดเวลาแยก)

• ตั้งครรภ์ให้นมบุตรโรคไต/ตับโรคทางเลือด: ปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ

ตารางสรุปใช้งาน (ย่อ)

FAQ

Q: ซิงค์รักษาสิวได้จริงไหม?
A: ไม่ได้ฆ่าเชื้อสิวโดยตรง แต่ช่วย ลดอักเสบ/สมานแผล/ปรับไขมัน จึงทำให้สิวดูดีขึ้นเมื่อใช้ต่อเนื่องและดูแลผิวควบคู่

Q: ต้องทานนานแค่ไหนถึงเห็นผล?
A: โดยมาก 812 สัปดาห์ สิวและรอยสิวแนะนำ ~3 เดือน ขึ้นไป

Q: กินตอนไหนดีที่สุด และกินกับนมได้ไหม?
A: ท้องว่างดูดซึมดีแต่เสี่ยงระคายท้องหากไม่สบายให้ทานพร้อมอาหารมื้อเล็ก ห้ามทานพร้อมนมหรือแคลเซียมสูง เพราะแย่งการดูดซึม

Q: ขนาดสูงกว่า 40 มก./วันได้ไหม?
A: ไม่ควรเกิน 40 มก./วัน (ผู้ใหญ่) หากไม่มีคำแนะนำแพทย์ เพราะเสี่ยงผลข้างเคียงและขาดทองแดง

Q: ซิงค์ทานคู่ยาอะไรไม่ได้บ้าง?
A: เว้นห่าง ยาปฏิชีวนะบางกลุ่ม (tetracyclines/quinolones), เหล็ก/แคลเซียม/แมกนีเซียม, ชา/กาแฟ

สรุป

Zinc คือแร่ธาตุจำเป็นที่ช่วยภูมิคุ้มกันและสมานแผลผิว ช่วยสิวได้ทางอ้อม ด้วยการลดอักเสบและสนับสนุนการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ ผลลัพธ์ต้องใช้เวลาและการดูแลผิวควบคู่ ทานให้ถูกเวลา ไม่ชนกับแคลเซียม/เหล็ก ไม่เกิน 40 มก./วัน และปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหากต้องใช้ระยะยาวหรือมีโรคประจำตัว/ใช้ยาร่วมอยู่

บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป ไม่ใช่คำวินิจฉัยหรือคำสั่งการรักษา หากมีสิวอักเสบรุนแรงหรือตกค้างยาวนาน ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อแผนการรักษาที่เหมาะกับผิวคุณ